اهمیت ویژه ی قدس(3)درسروهابیت چه می گذرد؟یوسف به هنگام وفات به برادران هشدار دادوگفت که ازدنیا...

در دو قسمت گذشته برای پاسخ به این سوال کوشیدیم که چرا مسجد الاقصی قبله ی اول مسلمانان بود و چرا خداوند ، مسجد الاقصی در سرزمین بیت المقدس را به عنوان قبله ی مسلمانان انتخاب نمود و تا آنجا پیش رفتیم که باید بدانیم در داستان حضرت موسی و قوم یهود چه چیزی نهفته است ؟!

برای پاسخ به این سوال لازم میدانیم سابقه ی کوتاهی از یهود را بیان نمائیم :

ارتباط بنی اسرائیل با یهود :

بنی اسرائیل به فرزندان و نوادگان یعقوب گفته می‌شود.اسرائیل کلمه ای عبری به معنای بنده خدا و نیز لقب حضرت یعقوب است. از این رو به فرزندان و نوادگان او «بنی اسرائیل» می گویند.
آنها با رفتن یوسف به مصر و سپس رفتن دیگر فرزندان یعقوب به آنجا ، اولین سابقه ی حکمفرمایی را تجربه کرده و به صورت خاندانی پر جمعیت در مصر درآمدند .این جمعیت که فرزندان و نوادگان دوازده پسر یعقوب بودند، به بنی اسرائیل شناخته می‌شدند .
یوسف به هنگام وفات به برادران هشدار داد و گفت که از دنیا می رود و مردم مصر فرزندان یعقوب را نمی پذیرند . یوسف به آمدن موسی مژده داد و از خاندان خود خواست که تا زمان پیامبر موعود (موسی)که آنها را نجات دهد؛ به تکثیر نسل بپردازند. این مژده حدود ۴۰۰ سال بطول انجامید و بالاخره موسی ، بنی اسرائیل را که سالیان دراز مبتلا به شکنجه فرعون بودند ؛ رهانید و از سرزمین مصر بیرون برد .

افرادی را که امروزه به یهود تعبیر می‌کنند، در واقع بازماندگان قوم یهودا چهارمین فرزند از فرزندان حضرت یعقوب از قوم ایشان ( بنی اسرائیل ) هستند.
نام دیگر یهودا ” جودا ” نیز گفته شده است که گاهی شنیده میشود به خاطر همین نام ، برخی از یهودیان را جهودی نیز می نامند .

با توجه به تعریف فوق ناگفته پیداست که ارتباط قوم بنی اسرائیل و قبیله ی یهود ، به گونه ای است که هر یهودی از خاندان بنی اسرائیل شناخته می شود اما هر بنی اسرائیلی ، یهودی نیست ( دقت کنید ) و آنچه در قرآن مجید ، خطاب عام آمده است ، خطاب به بنی اسرائیل و فرزندان یعقوب و قوم پیامبرانی چون یوسف ، شعیب ، ایوب ، موسی و زکریا و یحیی و … است چرا که امید هدایت برخی ایشان نیز می رود اما خطاب های خاص و عتاب برانگیز قرآن مجید ، خطاب به قبیله ی یهود ( که بزرگترین قبیله از قوم بنی اسرائیل بود ) و مشرکان است که در نص صریح قرآن ، دشمن ترین افراد نسبت به مومنین معرفی شده اند آنجایی که در سوره ی مبارکه ی مائده آیه ی ۸۲ آمده است :

لتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِّلَّذِینَ آمَنُواْ الْیَهُودَ

و حتی در برخی آیات قرآن ، یهود از مشرکین در برخی صفات بد و رذائل ، پیشی گرفته تا جائیکه قرآن مجید در سوره ی مبارکه بقره آیه ی شریفه ی ۹۶ این قوم لجوج و خدا نترس را اینگونه معرفی می کند :

وَلَتَجِدَنَّهُمْ أَحْرَصَ النَّاسِ عَلَى حَیَاةٍ وَمِنَ الَّذِینَ أَشْرَکُواْ

که حتی در دنیا پرستی و حرص بر زندگی دنیایی از مشرکان ، پیشی گرفته اند .

در اینجا لازم است به حالات قبیله ی یهود ، قبل و بعد از نبوت حضرت موسی بپردازیم :

یهود قبل از موسی :

از زمان یعقوب تا یوسف :

چنان که در سوره یوسف آمده است ، یعقوب پیامبر (علیه السلام ) به همراه فرزندان خود از کنعان ( اردن – فلسطین ) به مصر هجرت کرد؛ زیرا در آن دوران فرزندش ‍ یوسف وزیر فرعون بود. فرعون به احترام یوسف ، زمین حاصل خیزى را به یعقوب و پسرانش بخشید . فرزندان یعقوب مدت زیادى در مصر اقامت گزیدند . تا اینکه یوسف از دنیا رفت و پس از یوسف مردم مصر فرزندان یعقوب را از حکومت به زیر کشده و در حق آنان ، ظلم ها و ستم روا داشتند .

از زمان یوسف تا شعیب و ایوب ( که همعصر با حیات موسی بوده اند ) :

آنچه که مشخص است و از تاریخ تولد این دو پیامبر ( ایوب و شعیب ) به دست می آید،مدتی با یکدیگر هم عصر بوده اند . اما اینکه حضرت ایوب در کجا و حضرت شعیب در کجا مردم را به خداوند یگانه دعوت می کرده اند جای کمی تامل و بحث دارد .

آنچه درباره ی حضرت شعیب مشخص بوده و بر اساس قرائن موجود به نظر می آید صحیح باشد ، اینست که ایشان در محدوده شمال آفریقا و نیز آسیای میانه و منطقه ی فعلی اردن و بیت المقدس مردم را به حق دعوت می کرده اند چنانکه در آیه ۸۴ تا ۸۶ سوره ی هود محل ” مدین ” جایگاه تبلیغی حضرت شعیب بوده است و نام فعلی این محل با توجه به نقل تفسیر نمونه ” معان ” بوده که همینک در کشور اردن واقع می باشد .
با توجه به پراکندگی بنی اسرائیل پس از یوسف در این مناطق ، می توان احتمال ضعیفی داد که حضرت شعیب بر بعضی بنی اسرائیل هم پیامبر بوده است اما آنچه مشخص است شهر مدین از قلمرو فرعونیان و محل ابتلای بنی اسرائیلیان به دور بوده است .

اما با توجه به محل مختلفی که منسوب به مقبره ی حضرت ایوب هست می توان جاهای مختلفی را برای زمان تبلیغ ایشان در طول ۱۴۰ سال عمری که خدواندن به وی داده بود ؛ در نظر گرفت . ( لازم به ذکر است عمر حضرت ایوب مورد اختلاف مورخین می باشد . برخی عمر وی را ۹۳ – ۱۴۰ – ۱۴۶ و یا ۲۲۶ سال هم ذکر کرده اند )

توجه :
در آیین یهود ، ایوب همعصر با موسی و یا طبق برخی نقل ها ، قبل از او بوده است . برخی از یهود ایشان ( ایوب ) را از نسل یعقوب پیامبر می دانند و برخی دیگر چون ابن میمون ِیهودی ، او را غیر بنی اسرائیلی می داند  . اما با توجه به آنچه در اعلام القرآن و نیز تفسیر نمونه جلد سیزدهم آمده است :

“ایّوب فرزند افرص از نوادگان حضرت اسحق و نوه ابراهیم بود. مادرش دختر حضرت لوط بود و همسرش رحیمه دختر افرایم فرزند یوسف فرزند یعقوب بود ” و برخی هم وی را رییس بنی اسراییل می دانند و برخی هم این نظریه را رد می کنند . عده ای هم او را اهل روم می دانند اگرچه مشخص است که تولد ایشان در منطقه ای از مناطق شامات به نام ” جابیه ” بوده است . اطلاعات بیشتر را اینجا ببینید .

بنا بر این می توان دو فرضیه را مد نظر گرفت :

الف : در منطقه ی مصر تا زمان موسی پیامبر ی مبعوث نشده است .

ب : شعیب و ایوب هم از پیامبران بنی اسرائیل بوده اند .

که برای اثبات فرضیه ی اول نقل قرآن مجید که بنی اسرائیل را گرفتار آل فرعون بیان کرده است و نیز وصیت یوسف به بنی اسرائیل و مژده به پیامبریست که ۴۰۰ سال بعد می آید .

و برای اثبات فرضیه ی دوم نیز محل تبلیغ حضرت شعیب و حضرت ایوب ( مدین – جابیه – کنعان ) را می توان شاهد بر مدعا قرار داده چرا که قوم بنی اسرائیل محل سکونت اصلیشان در این مناطق بوده است .

حال ، چه ایوب و شعیب پیامبران بنی اسرئیل بوده اند و چه نبوده اند ؛ مردم این مناطق یعنی :

مدین ، جابیه و  کنعان و نیز مردم مصر به این بلائات مبتلا بوده اند :

برخی خصویاتی که مردم این عصر دار بوده اند عبارت است از :

۱ – ثروت فراوان

۲ – کم فروشی

۳ – مال و اولاد فراوان

۴ – نافرمانی از دستورات الهی

و اما بنی اسرائیل در زمان حضرت موسی که ان شا الله در قسمت چهارم به آن خواهیم پرداخت و اهمیت ویژه ی داستان موسی که پس از این مقدمه ی کوتاه ، پرداختن به آن با دریافت و درک بیشتری همراه خواهد بود .